Where words fail, music speaks
Tomasz Strahl – jeden z najwybitniejszych polskich wiolonczelistów, profesor Uniwersytetu Muzycznego Fryderyka Chopina w Warszawie, rektor tej uczelni w kadencji 2024–2028.
Ukończył Akademię Muzyczną im. Fryderyka Chopina w Warszawie w 1989 roku w klasie prof. Kazimierza Michalika. Jako stypendysta Rządu Austriackiego odbył roczne studia podyplomowe w Hochschule für Musik und darstellende Kunst w Wiedniu, kształcąc się pod kierunkiem Tobiasa Kühne.
Laureat wielu konkursów krajowych i międzynarodowych, m.in. I nagrody na V Międzynarodowym Konkursie Muzycznym im. Nicanora Zabalety w San Sebastian (Hiszpania, 1991). W 1994 roku otrzymał także nagrodę-stypendium Polsko-Japońskiej Fundacji JESC. Współpracował z wybitnymi dyrygentami, takimi jak Andrzej Boreyko, Jan Krenz, Henryk Czyż, Philippe Entremont, Jerzy Maksymiuk, Antoni Wit, Wojciech Michniewski, Tomasz Bugaj, Marcin Nałęcz-Niesiołowski, Krzysztof Penderecki czy Jerzy Salwarowski.
Występował z czołowymi orkiestrami, m.in. Sinfoniettą Cracovią, Sinfonią Varsovią, NOSPR, Orkiestrą Symfoniczną Filharmonii Narodowej, Orkiestrą Aukso, Filharmonią Sofijską czy Orquestra Sinfônica Municipal São Paulo. Grał w prestiżowych salach koncertowych świata: Schauspielhaus (Berlin), Brucknersaal (Linz), St. John’s Smith Square (Londyn), Art Center (Tel Awiw), Toppan Hall (Tokio), Auditori (Barcelona), Sala im. Glinki (Sankt Petersburg), Teatr Wielki i Filharmonia Narodowa w Warszawie.
Szczególnym momentem w jego karierze było wykonanie Koncertu wiolonczelowego Witolda Lutosławskiego w obecności kompozytora (1993). W 2005 roku dokonał polskiego prawykonania II Koncertu wiolonczelowego Piotra Mossa, a rok później zarejestrował odnaleziony Koncert Zygmunta Stojowskiego z NOSPR.
Strahl nagrywał m.in. dla Polskiego Radia, TVP, CBC Radio w Kanadzie oraz wytwórni takich jak Pony Canyon, CD Accord, Pavane Records, Gema Stereo, Polmusic, Acte Préalable czy Sony Classics. Był trzykrotnie nominowany do nagrody „Fryderyk” – zdobył ją w 2003, 2019 i 2020 roku.
Prowadzi kursy mistrzowskie w Polsce i za granicą – w Holandii, Finlandii, Niemczech, Japonii, Ameryce Południowej, a także wielokrotnie w Szamotułach. Zasiada w jury wielu prestiżowych konkursów wiolonczelowych. Od 2012 roku bierze udział w promocji Wydania Narodowego Dzieł Fryderyka Chopina pod redakcją Jana Ekiera, koncertując z utworami na fortepian i wiolonczelę. Nagrał również płytę z muzyką kameralną Chopina (DUX), uhonorowaną nagrodami czasopism „Scherzo” i „Pizzicato” oraz nominacją do „Fryderyka”.
Jego działalność została wielokrotnie doceniona przez państwo: otrzymał m.in. Złoty Krzyż Zasługi (2002), Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski (2010), Złoty Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis” (2021), a także dwukrotnie nagrodę Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego za osiągnięcia artystyczne i dydaktyczne (2009, 2017). W 2021 roku odsłonił swoje festiwalowe słońce w Alei Gwiazd w Busku-Zdroju.
W latach 2012–2024 był dziekanem Wydziału Instrumentalnego UMFC – największego w Polsce i jednego z największych w Europie wydziałów artystycznych. Pod jego kierownictwem powstały nowe specjalności (muzyka dawna, jazz, world music), doszło do połączeń międzywydziałowych, a sam wydział uzyskał najwyższe oceny Polskiej Komisji Akredytacyjnej. W tym czasie powstały również liczne zespoły artystyczne promujące uczelnię na świecie, m.in. Chopin University Big Band, Chopin University Chamber Orchestra i Chopin University Modern Ensemble.
W 2024 roku Tomasz Strahl został wybrany rektorem Uniwersytetu Muzycznego Fryderyka Chopina.
Pianista, solista i kameralista, pedagog. Jest laureatem m.in. Grand Prix, I Nagrody w kategorii duetów skrzypce – fortepian i wszystkich nagród specjalnych I Międzynarodowego Konkursu Muzyki Kameralnej im. Ludwiga van Beethovena w Lusławicach oraz międzynarodowych konkursów muzyki kameralnej im. Johannesa Brahmsa w Gdańsku (2012), im. Kiejstuta Bacewicza w Łodzi (2013), im. St. Moniuszki w Rzeszowie (2019).
Występował m. in. w Het Concertgebouw w Amsterdamie, siedzibie NOSPR w Katowicach, filharmoniach w Bratysławie, Mediolanie, czy Warszawie – z towarzyszeniem Orkiestry Symfonicznej FN. Jako solista współpracował także z orkiestrami Filharmonii Świętokrzyskiej, Rzeszowskiej, Warmińsko – Mazurskiej, Polską Orkiestrą Sinfonia Iuventus, Lutosławski Youth Orchestra, Orkiestrą Symfoniczną UMFC.
Na dorobek fonograficzny artysty obok nagrań dla Polskiego Radia i TVP Kultura składa się dziesięć płyt wydanych m. in. przez Orphee Classics, DUX, Chopin University Press, nagranych we współpracy m. in. z Joanną Freszel, Jakubem Jakowiczem, Roksaną Kwaśnikowską, o tematyce sięgającej od klasyków XX i XXI wieku po mniej znaną muzykę polską, wielokrotnie nominowanych do nagrody Fryderyk.
W latach 2020 – 2021 w ramach stypendium „Kultura w sieci” (2020) i stypendium twórczego MKiDN (2021) pianista zrealizował projekt „Mazurek – antologia”, w ramach którego zarejestrowanych i udostępnionych w witrynie www.antologiamazurka.pl zostało ponad 70 mazurków mniej znanych kompozytorów polskich.
Absolwent Uniwersytetu Muzycznego Fryderyka Chopina w Warszawie w klasach fortepianu prof. Piotra Palecznego i kameralistyki fortepianowej prof. Mai Nosowskiej (2014). W 2018 roku uzyskał stopień doktora sztuki. Od 2014 roku jest wykładowcą UMFC, prowadząc zajęcia z kameralistyki fortepianowej i współpracując jako pianista z klasami instrumentalnymi.
fot. – Karpati&Zarewicz